Nowa przyczyna choroby Alzheimera. Zobacz, co ustalili naukowcy

Za rozwój choroby Alzheimera odpowiadają toksyczne białka tau oraz beta-amyloidu, które gromadzą się w układzie nerwowym, prowadząc do obumierania neuronów. Okazuje się jednak, że u podłoża schorzenia leży również inny, nieznany dotąd mechanizm. Zidentyfikowali go naukowcy z Oregon Health & Science University. Ich wnioski zostały opublikowane na łamach czasopisma naukowego „Annals of Neurology” 21 sierpnia 2023 roku.

Uszkodzenia mikrogleju przyczyną choroby Alzheimera

Specjaliści zbadali tkankę mózgową u zmarłych pacjentów cierpiących na demencję. Odkryli, że w układzie nerwowym tych osób doszło do ferroptozy. To proces obumierania komórek aktywowany pod wpływem jonów żelaza. Dochodzi do niego w komórkach mikrogleju, czyli wyspecjalizowanej grupie makrofagów obecnych w ośrodkowym układzie nerwowym. Odpowiadają one za niszczenie martwych bądź nieprawidłowo zbudowanych neuronów, a także patogenów. W ten sposób chronią mózg i rdzeń kręgowy przed różnego rodzaju infekcjami.

U osób cierpiących na chorobę Alzheimera oraz otępienie naczyniowe dochodzi do degeneracji komórek mikrogleju pod wpływem ferroptozy, zwłaszcza tych zlokalizowanych w istocie białej. Do jej głównych zadań należy przesyłanie informacji wewnątrz ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Uszkodzenie wskazanych komórek prowadzi natomiast, zdaniem ekspertów do pogłębiania się patologicznych mechanizmów, z jakimi mamy do czynienia w schorzeniach układu nerwowego.

Nasuwa się pytanie: co aktywuje ferroptozę w komórkach mikrogleju? Eksperci spekulują, że proces ten mogą inicjować powtarzające się epizody zaburzeń w przepływie krwi i tlenu do mózgu, które pojawiają się w przebiegu wielu chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Specjaliści z Oregon Health & Science University nie mają natomiast wątpliwości co do jednej kwestii – dokonane przez nich odkrycie to niewątpliwy przełom.

„Nasze badania wywołają wiele emocji w przemyśle farmaceutycznym i pomogą w opracowaniu nowych metod leczenia osób z chorobą Alzheimera” – stwierdził doktor Stephen Back, neurobiolog i jeden z autorów analiz.

Jakie inne czynniki sprzyjają rozwojowi choroby Alzheimera?

Do najważniejszych czynników ryzyka zalicza się między innymi: obecność choroby Alzheimera w najbliższej rodzinie, niską aktywność intelektualną, choroby przewlekłe (cukrzyca, nadciśnienie, otyłość itp.), stres czy urazy głowy. Schorzenie rozwija się latami i początkowo nie daje żadnych wyraźnych objawów. Wyraźne pogorszenie funkcji poznawczych to sygnał, że choroba jest już w zaawansowanym stadium.